Ben Ik Vruchtbaar? Check het met een Vruchtbaarheidsonderzoek
door Boris Bergman | Reageer
Wanneer je bewust een tijdje onbeschermde seks hebt, is dit waarschijnlijk omdat je een kindje wilt krijgen. Als je op dit artikel hebt geklikt, twijfel je misschien of je vruchtbaar bent. Eventueel duurt het naar jouw mening wel erg lang voordat je zwanger wordt, of tot je vriendin zwanger wordt.
Vaak wordt er alleen aan de vrouw gedacht, maar mannen kunnen uiteraard ook onvruchtbaar zijn. Ook voor mannen is hier een onderzoek voor. Als je twijfelt of je vruchtbaar bent kun je een vruchtbaarheidsonderzoek doen. In dit artikel lees je hoe dit precies werkt. Ook geven we je een aantal redenen waarom je misschien niet vruchtbaar bent.
Inhoud van dit artikel:
Vruchtbaarheid
Als het nog niet meteen lukt om zwanger te worden, betekent dit niet meteen dat de vrouw of man niet vruchtbaar is. Raak dus niet te snel in paniek. Het kan namelijk wel een jaar duren voordat je zwanger raakt. Bij de een gaat het nou eenmaal sneller dan bij de ander.
Als je regelmatig zonder bescherming seks hebt, dan is de kans best groot dat je binnen een jaar zwanger wordt. Als het langer dan een jaar duurt, dan kun je overwegen om een vruchtbaarheidsonderzoek te doen. Ook voor de man is het slim om dit rond deze tijd te doen.
Vruchtbaarheid vrouwen
Vruchtbaarheid houdt in dat je op een natuurlijke manier een kind kunt krijgen. Een eicel komt vrij uit de eierstok en bereikt dan de eileider. Dit wordt ook wel de eisprong genoemd. Bij deze eicel moet een zaadcel komen en dit moet gebeuren op het juiste moment. Als de zaadcel op het juiste moment bij de eicel komt, dan kan er bevruchting plaats vinden, maar dit hoeft niet.
Hierna moet de eicel zich in de baarmoederwand nestelen en groeit er een kindje. Voor een vrouw is het mogelijk om aan de hand van de menstruatiecyclus in te schatten wanneer er een eisprong gaat plaatsvinden. Meer hierover lees je in dit artikel over de ovulatie.
Je vruchtbaarheid inschatten door je menstruatiecyclus
Bij een regelmatige menstruatie is de kans groot dat je elke maand een eisprong hebt. Bij een regelmatige menstruatie is het ook het makkelijkst om uit te rekenen wanneer de eisprong plaatsvindt. Deze vindt namelijk plaats tussen 12 en 16 dagen voor de volgende menstruatie.
Bij vrouwen die niet regelmatig menstrueren wordt het erg lastig om dit te berekenen, omdat vrouwen die dus wel regelmatig menstrueren dit berekenen vanaf de vorige menstruatie.
Bij onregelmatige menstruaties weet je niet wanneer de volgende komt en is het dus heel moeilijk om dit te berekenen.
In dit geval zou je simpelweg regelmatig geslachtsgemeenschap moeten hebben.
Sommige vrouwen hebben ook dat er minder dan 21 dagen of zelfs meer dan 35 dagen tussen de menstruatieperiodes zitten. Om deze reden is het twijfelachtig of er wel een eisprong heeft plaatsgevonden. In dit geval kun je het best een vruchtbaarheidsonderzoek gaan doen.
Het is ook weleens het geval dat een vrouw meer dan een half jaar niet haar menstruatie heeft gehad. In deze periode heeft er dan (waarschijnlijk) ook geen eisprong plaatsgevonden. Ook in dit geval is een vruchtbaarheidsonderzoek een goed idee.
Vruchtbaarheid mannen
Bij de mannen ligt het er aan hoeveel zaadcellen er zijn, de beweeglijkheid van de zaadcellen en ook de kwaliteit van de zaadcellen, dit betekent de vitaliteit en vorm. Een man kan eventueel de kans op een zwangerschap verhogen door erg gezond te leven. Een gezonde levensstijl kan de kwaliteit van het zaad namelijk verhogen.
Ook is het zo dat te weinig ejaculatie niet goed is. Ook al heb je als man dus even geen seks, is het toch verstandig om 3 tot 5 keer per week te masturberen. Dit zorgt er namelijk voor dat de kwaliteit van het sperma het hoogst is oftewel optimaal.
De kans op een zwangerschap kan ook verhoogd worden door niet te strak ondergoed te dragen. Het is namelijk zo dat wanneer een man erg strak ondergoed draagt, de temperatuur van de balzak kan stijgen en dit is niet positief voor de kwaliteit en hoeveelheid van zaadcellen. Ook naar de sauna gaan, een erg heet bad nemen enheel veel zitten heeft invloed op de temperatuur van de balzak. Probeer dit allemaal dus een beetje te beperken.
Lees hier nog meer tips voor betere vruchtbaarheid van de man.
Onvruchtbaarheid
Onvruchtbaarheid vindt plaats wanneer een koppel niet kan verwekken na het hebben van regelmatige onbeschermde seks. Dit is vaak wanneer het verwekken nog steeds niet is gebeurd na twaalf maanden van regelmatige geslachtgemeenschap zonder het gebruik van anticonceptie.
Onvruchtbaarheid man
Onvruchtbaarheid bij de man heeft meestal dus drie redenen: er is te weinig zaad, de beweeglijkheid van de zaadcellen is laag of het zaad ziet er abnormaal uit. Met abnormaal wordt dan bedoelt dat het zaad een ongebruikelijke vorm heeft, wat het moeilijker maakt voor het zaad om zich te bewegen.
Deze ongebruikelijke vorm kan het gevolg zijn van verschillende oorzaken.
Eén oorzaak is een medische aandoening die de man heeft. Voorbeelden hiervan zijn testiculaire infecties, kanker of een eerdere operatie.
Een tweede oorzaak hiervan kan zijn dat de testikels oververhit zijn. Eerder is al gezegd dat dit niet positief is voor de vruchtbaarheid. Oorzaken hiervan zijn: een niet-ingedaalde zaadbal, een spatader in het scrotum, het vele gebruik van hete baden en sauna’s, het dragen van strakke kleding en het moeten werken in warme omgevingen.
Een derde oorzaak kan zijn dat er ejaculatiestoornissen plaatsvinden bij de man. Dit kan gebeuren als de ejaculatiebuizen geblokkeerd zijn, dan is het namelijk zo dat sperma in de blaas geëjaculeerd kan worden.
Een vierde oorzaak kan zijn dat een man een hormonale onbalans heeft. Dit heet ook wel hypoganadisme. Dit houdt in dat een man een te lage spiegel heeft van het geslachtshormoon. Er is in dit geval een erg lage waarde van testosteron. Dit kan echter ook bij vrouwen plaatsvinden, waarbij er in dat geval een lage waarde van oestrogeen en progestageen aanwezig is.
Uiteraard kunnen bepaalde medicijnen of seksueel overdraagbare aandoeningen ook zorgen voor onvruchtbaarheid. Probeer ook niet te roken of overmatig te drinken, dit kan ook zorgen voor onvruchtbaarheid.
Onvruchtbaarheid vrouw
Onvruchtbaarheid bij de vrouw is iets ingewikkelder dan bij de man. Het kan namelijk veel meer oorzaken hebben. De eicel moet een lange weg afleggen en op die weg kunnen allerlei obstakels liggen.
Bij een vrouw moet er in de eerste plaats in de eierstok een goede eicel zijn, die dan weer via de eileider naar de baarmoeder vervoerd moet kunnen worden. De baarmoeder moet toegang verlenen aan de zaadcellen en moet voor de innesteling van de eicel genoeg baarmoederslijmvlies hebben.
Ook moeten de hormonen van de vrouw in staat zijn om de zwangerschap ook vol te kunnen houden.
Oorzaken van de onvruchtbaarheid van de vrouw kunnen dus plaatsvinden op een aantal verschillende niveaus.
Oorzaken van onvruchtbaarheid vrouw
De eerste oorzaak, die hebben we eigenlijk al besproken, dat is dat er menstruele stoornissen zijn. Bijvoorbeeld een niet regelmatige menstruatiecyclus waardoor er dus ook geen eisprong plaatsvindt bij de vrouw.
Nog een oorzaak kan zijn dat je een aangeboren afwijking hebt. Dit kan bijvoorbeeld zijn dat je helemaal geen eierstokken of baarmoeder hebt.
Een andere oorzaak is verkleving van de eileiders, dit kan gebeuren wanneer je een seksueel overdraagbare aandoening hebt zoals bijvoorbeeld chlamydia-infectie. Ook een baarmoederverkleving kan plaatsvinden. Dit gebeurt eerder na een abortus of een operatie.
Het kan ook het geval zijn dat je een afwijking hebt aan de baarmoeder of dat de baarmoederhalslijn erg moeilijk toegankelijk is voor de zaadcellen. Hierdoor kan het zaad de eicel niet bereiken en kan er dus ook geen verwekking plaatsvinden.
De meest voorkomende oorzaak is toch vaak wel gewoon dat de vrouw al een te hoge leeftijd heeft om nog kinderen te krijgen. Hoe later je kinderen wil, hoe minder eicellen je nog hebt. Hoe ouder je bent hoe meer kans je hebt op bijvoorbeeld een miskraam of een afwijking bij het kind. Soms is het dus in dit geval beter om het ook niet meer te proberen. Vrouwen zijn het meest vruchtbaar tussen de 20 en 25 jaar; vanaf de 30 jaar vermindert de vruchtbaarheid al sneller. Boven de 40 jaar is de kans nihil om nog zwanger te worden.
Andere redenen zijn nog overmatig gebruik van drugs en alcohol. Onder- of overgewicht en het snel verliezen van gewicht. Ook soa’s kunnen de vruchtbaarheid beperken.
Vruchtbaarheidsonderzoek
Een vruchtbaarheidsonderzoek wordt dus gedaan wanneer partners al een jaar lang onbeschermde seks hebben gehad en de vrouw nog steeds niet zwanger is. Bij zo’n onderzoek wordt er gekeken waarom er niet een natuurlijke of spontane zwangerschap plaatsvindt.
Vruchtbaarheidsonderzoek bij de vrouw
Bij de vrouw worden er verschillende dingen onderzocht. Zo wordt er gekeken naar de eierstokken en de baarmoeder. Met name wordt er gekeken of deze er normaal uitzien, ze normaal aangelegd zijn en of ze er überhaupt wel zijn.
Ook wordt er gekeken naar of er iedere maand een eisprong plaatsvindt bij de vrouw. Als dit niet het geval is, kan dit natuurlijk de reden zijn voor de onvruchtbaarheid. Ook wordt er gekeken of de eileiders toegankelijk zijn voor de zaadcellen.
Ook wordt er vaak gekeken naar of de vrouw een ziektegeschiedenis heeft. Wat is de vrouw haar algemene gezondheid en welke medicijnen worden er ingenomen? Medicijnen kunnen de vruchtbaarheid ook belemmeren.
Er wordt gekeken naar de cyclus van de vrouw en dus ook naar seksueel overdraagbare aandoeningen.
Er wordt tevens een onderzoek gedaan naar de baarmoeder en eierstokken, dit gebeurt meestal door middel van een inwendige echo. Ook wordt de cyclus onderzocht. Meestal is een onderzoek naar chlamydia ook zinvol, omdat dit de eileiders kan verkleven. Er kan ook nog een bloedonderzoek gedaan worden. Bij een bloedonderzoek wordt er gekeken naar of er bepaalde hormonen in het bloed zitten.
De toegankelijkheid van de eileiders is erg belangrijk. Omdat deze buisjes erg dun en klein zijn, worden deze bekeken door middel van een echo.
Vruchtbaarheidsonderzoek bij de man
Bij de man kan er eigenlijk alleen een onderzoek gedaan worden naar het sperma. Je moet als man dan een kweekje afgeven en hier wordt dan door de arts naar gekeken onder een microscoop. Er wordt dan dus gekeken naar de hoeveelheid zaadcellen, de beweeglijkheid van de zaadcellen en de vorm van de cellen.
Als er afwijkingen gezien worden in het zaad moet het onderzoek soms herhaald worden, om zeker te zijn van de oorzaak van de onvruchtbaarheid. Je moet voor het onderzoek 2 tot 3 dagen geen ejaculatie hebben gehad, dan is het zaad namelijk het sterkst.
Het eerste gedeelte van de ejaculatie moet absoluut in het potje komen, omdat hierin de meeste zaadcellen zitten.
Als het zaad van de man zwak overkomt, kan er nog een hormoononderzoek gedaan worden. Dit gebeurt slechts in een aantal gevallen, omdat dit bijna nooit de oorzaak is van onvruchtbaarheid.
Een chromosoomonderzoek is ook gebruikelijk wanneer de man minder dan een miljoen zaadcellen heeft. Dit klinkt als veel, maar het is normaal om meer dan een miljoen zaadcellen te hebben. Bij een chromosoomonderzoek wordt er gekeken of je eventueel een erfelijke afwijking hebt.
In sommige gevallen is het zo dat het zaad, bijna geen levende zaadcellen heeft. In dit geval wil de arts waarschijnlijk de testikels beter onderzoeken. Dit doet de arts dan meestal met een echoscopie, dan bekijkt de arts of de zaadleiders eventueel afgesloten zijn. In dit geval is het zo dat de zaadleiders de zaadcellen tegenhouden en dit is natuurlijk niet de bedoeling. Spataderen kunnen ook nog gezien worden op de echo.
Conclusie
Na dit artikel gelezen te hebben weet je wat vruchtbaarheid is, wat onvruchtbaarheid is en wat een vruchtbaarheidsonderzoek is. Ook hebben we je de verschillen gegeven tussen de mannelijke en vrouwelijke onvruchtbaarheid.
Probeer niet te snel in paniek te raken als het zwanger raken niet meteen gebeurt. Stress helpt namelijk ook niet bij het verwekken van een kind. Pas na een jaar onbeschermd regelmatig seks te hebben gehad, is het nodig om je een beetje zorgen te gaan maken. Doe in dit geval gewoon een vruchtbaarheidsonderzoek en dan weet je wat de mogelijkheden zijn.
Hopelijk stellen we je met deze tips gerust of kun je hierna naar de dokter gaan om een vruchtbaarheidsonderzoek te doen en weet je een beetje wat je te wachten staat! Als je onvruchtbaar bent zijn er gelukkig nog veel andere manieren om een kindje te krijgen. Er is vast binnenkort een baby op komst!