Menstruatiecyclus Berekenen? Zo Reken Je de Duur Uit + Tips

Zoveel vrouwen, zoveel cycli

De gemiddelde menstruatiecyclus duurt 28 dagen, maar er zijn maar weinig vrouwen die precies aan dit aantal voldoen. Voor elke vrouw vindt deze cyclus op een net even andere manier plaats, en als je iets van dit ideaalbeeld afwijkt, betekent dit helemaal niet per se dat er iets mis is. Meestal is dit gewoon te wijten aan de hoeveelheden hormonen in je lichaam, die per vrouw nogal kunnen verschillen. Hieronder zullen een aantal vormen worden besproken die jouw cyclus kan aannemen. Dit is niet bedoeld om aan te geven dat een bepaalde cyclus “normaal” is en een andere niet, maar dit is puur een hulpmiddel om jou te helpen je menstruatiecyclus beter te begrijpen.

Korte versus lange cyclus

Een normale menstruatiecyclus duurt tussen de 25 en 35 dagen, maar er zijn ook vrouwen met een korte menstruatiecyclus. Deze kunnen soms maar 21 dagen duren. Aan de andere kant kun je ook een uitzonderlijk lange menstruatiecyclus hebben; voor sommige vrouwen zitten er tussen de ene menstruatie en de volgende wel drie maanden tijd.

Regelmatige versus onregelmatige cyclus

Bij sommige vrouwen verloopt hun cyclus zeer regelmatig; hij duurt altijd ongeveer even lang, en na verloop van tijd kunnen ze weten na hoeveel dagen zij ongeveer hun ovulatie hebben. Andere vrouwen hebben een meer onregelmatige menstruatiecyclus. Voor hen is het niet mogelijk om simpelweg de dagen te tellen tot hun eisprong, maar zij kunnen hun ovulatie wel herkennen aan enkele fysieke symptomen. Hierover later meer.

Menstruatiecyclus pil

Als je de pil slikt, loopt je cyclus anders dan normaal. De pil voorkomt namelijk dat je überhaupt een eisprong krijgt, en zorgt ervoor dat je op gezette tijden ongesteld wordt. Als je al even probeert om een kind te krijgen zal je natuurlijk geen anticonceptie gebruiken, maar toch is het goed om te weten dat het onmogelijk is om iets te weten te komen over je natuurlijke cyclus zolang je aan de pil bent.

Je menstruatiecyclus in fasen

In je menstruatiecyclus zijn twee fasen te onderscheiden. De eerste fase vindt plaats voor je ovulatie en wordt de folliculaire fase genoemd. Zodra je eisprong plaatsvindt kom je in de tweede fase van je cyclus, die de luteale fase genoemd wordt.

De folliculaire fase

De folliculaire fase begint op de eerste dag van je menstruatie. De eerste twee tot tien dagen van deze fase verlies je bloed (dit tijdsbestek geldt voor de meeste vrouwen, maar dit kan ook langer of korter duren). Dit bloed bestaat uit de onbevruchte eicel en het verdikte gedeelte van je baarmoeder waarin de eicel zich genesteld had. Vanaf dit moment begint je hypofyse een follikelstimulerend hormoon aan te maken. De hypofyse is een kleine klier die zich in de buurt van je hersenen bevindt, en een grote rol speelt bij de aanmaak en sturing van hormonen. Onder invloed van dit follikelstimulerend hormoon wordt er een follikel (ofwel een eicel met enkele lagen aan voeding eromheen) gestimuleerd om te groeien en klaar gemaakt voor bevruchting. Ongeveer een week na je eerste menstruatiedag (gemiddeld genomen) begint er in je lichaam een toename plaats te vinden van de hormonen oestrogeen en progesteron. Met name oestrogeen is een belangrijk hormoon voor zwangerschap, aangezien dit je baarmoeder klaarmaakt voor de innesteling van een eicel. Deze hormonen hebben ook invloed op je gemoedstoestand. De meeste vrouwen voelen zich in de tweede week van hun cyclus vrolijker, energieker en socialer. Ook heb je vaak meer zin in seks. Dit is om ervoor te zorgen dat er tijdens je eisprong al zaadcellen in je lichaam aanwezig zijn, wat de kans vergroot dat er een succesvolle bevruchting plaatsvindt. Als de eicel groot genoeg is geworden (meestal op de veertiende dag van je cyclus, maar dit kan ook tussen de elf en vijftien dagen duren) zal deze gaan “springen”. Dit betekent dat de eicel klaar is om bevrucht te worden. Vanaf dit moment zit je in de luteale fase, het tweede stadium van je menstruatie.

De luteale fase

Deze fase begint op het moment dat je eisprong plaatsvindt. Vanaf dat moment beginnen de hoeveelheden van de hormonen oestrogeen en testosteron te dalen, en neemt de hoeveelheid progesteron toe. Je lichaam begint zich voor te bereiden op een eventuele bevruchting, innesteling en zwangerschap. Je ovulatie brengt een aantal fysieke symptomen met zich mee waaraan je hem kan herkennen, hierover later meer. Na ongeveer een week kun je last krijgen van het premenstrueel syndroom, vaak afgekort tot PMS. Onder invloed van de daling van serotonine en oestrogeen krijgen veel vrouwen hier last van. Je humeur kan dan ineens omslaan, en je kan last krijgen van een plotseling gebrek aan energie. Als de eicel niet bevrucht is, ga je weer menstrueren en begint de cyclus weer opnieuw.

Hoe weet ik wanneer ik vruchtbaar ben?

Je weet nu hoe een menstruatiecyclus precies werkt, en wat voor invloed deze cyclus heeft op je lichaam, maar wanneer ben je in deze cyclus nou het meest vruchtbaar? Als je de kans op zwangerschap zo groot mogelijk wil maken, kun je het beste tijdens de vier dagen voor je eisprong en de twee dagen erna zo veel mogelijk vrijen. De vier dagen voor je ovulatie worden voor veel vrouwen gekenmerkt doordat ze vrolijker, socialer en energieker zijn, en meer zin hebben in seks, zoals eerder al uitgelegd. Geef dus vooral toe aan je hogere libido als je graag een kindje wil. Sommige vrouwen ervaren deze effecten echter niet of nauwelijks. Als jij nou niet feilloos aanvoelt of je ovulatie eraan zit te komen, betekent dit niet dat jij dan maar moet gokken wanneer deze plaatsvindt. Een eisprong brengt meestal zelf ook enkele fysieke kenmerken met zich mee. Aan de hand hiervan kun jij bepalen of je een eisprong hebt. De kans op zwangerschap is het grootst als je op de dag van je ovulatie seks hebt, maar ook de twee dagen erna ben je nog verhoogd vruchtbaar. Hieronder zal een opsomming volgen van de symptomen waaraan je een eisprong kan herkennen.

Ovulatiepijn

Sommige vrouwen krijgen rond hun ovulatie last van ovulatiepijn. Dit is een pijn die ontstaat door spanning in de follikel en in je eierstok tijdens een eisprong. Je voelt deze pijn als een kramp links of rechts in je onderbuik, die doet denken aan menstruatiepijn. Meestal duurt deze pijn een aantal uren, maar hij kan ook een hele dag lang aanhouden. Zodra de ovulatiepijn voorbij is, is meestal ook je eisprong voorbij, waarna je kans op bevruchting sterk afneemt. Als je zwanger wil worden, kun je dus het best vrijen als je de pijn nog voelt. Je bent dan nog net op tijd om van je verhoogde vruchtbaarheid te profiteren, en de kans op een zwangerschap te vergroten. Ovulatiepijn is één van de nauwkeurigste methoden om je eisprong te bepalen, maar vrijen terwijl je deze pijn hebt zal natuurlijk niet door iedereen als prettig worden ervaren. Als je liever wacht tot een cyclus waarin je deze pijn niet hebt, of deze pijn liever voor wil zijn, zijn er gelukkig ook andere kenmerken om je eisprong te bepalen.

Ander baarmoederhalsslijm

Je baarmoederhalsslijm, ook wel cervixslijm genoemd, is een slijm dat gedurende je hele cyclus uit je vagina komt. De structuur en de hoeveelheid van dit slijm veranderen echter continu, en aan de hand hiervan kun je bepalen of je eisprong eraan zit te komen, en hoe het dus op dat moment zit met je vruchtbaarheid. Gedurende het tweede deel van je menstruatie, als je ovulatie er dus aan zit te komen en je verhoogd vruchtbaar bent, zul je zien dat je waarschijnlijk wat meer slijm verliest dan gewoonlijk. Ook is heeft het een iets andere structuur. Het is elastischer en lijkt een beetje op vloeibaar eiwit. Dit slijm helpt de zaadcellen omhoog te klimmen, wat ook weer extra helpt als je zwanger wil worden. Rondom dit baarmoederhalsslijm nog een tip: gebruik geen vaginale douches als je zwanger wil worden. Deze kunnen het baarmoederhalsslijm wegspoelen, waardoor het voor de zaadcellen moeilijker is om je baarmoeder te bereiken. Hierdoor zullen er meer achterblijven, en is de kans dat je eicel bevrucht raakt kleiner.

Verhoogde lichaamstemperatuur

Ook je lichaamstemperatuur verandert onder invloed van je eisprong. Op het moment dat deze begint, stijgt je lichaamstemperatuur met minimaal 0,2 graden. Vervolgens zakt deze tijdens je ovulatie weer iets, waarna hij binnen twaalf tot 24 uur weer met 0,2 tot 0,5 graad stijgt. Als je je lichaamstemperatuur gedurende een aantal cycli nauwkeurig meet en bijhoudt, weet je na verloop van tijd precies op welke dag jij je eisprong hebt.

Hopelijk lukt het je aan de hand van deze tips om zwanger te worden. Het zal misschien nog steeds even duren voor je zwanger bent, maar je weet nu in ieder geval hoe je de kans zo groot mogelijk maakt dat jij binnen afzienbare tijd met een kinderwagen over straat loopt.