Kan Ik Zwanger Worden na Sterilisatie? (Onderzoek + Alternatieven)

Veel vrouwen in deze positie overwegen op een bepaald moment om zich te laten steriliseren. Op zich klinkt het natuurlijk ideaal: je kan seks hebben zonder je zorgen te hoeven maken over zwangerschap, en na de operatie hoef je er niets meer aan te doen. Maar wat nou als je op een gegeven moment spijt krijgt?

Je kan nu wel heel zeker weten dat je nooit meer een kind hoeft, maar je kan nooit helemaal voorspellen hoe de rest van je leven zal lopen. Het kan zomaar zo zijn dat je op een gegeven moment spijt krijgt van je beslissing. Is je sterilisatie dan nog terug te draaien, en kan je ooit nog zwanger worden? Dat is de vraag die in dit artikel centraal staat, en die ik zal beantwoorden aan de hand van de volgende punten:

Wat is een sterilisatie precies?

Voordat we het inhoudelijk kunnen hebben over de gevolgen van een sterilisatie, is het wel handig om eerst even te weten wat een sterilisatie precies is. Als je dit niet begrijpt, dan kan ik later namelijk ook niet uitleggen waarom een sterilisatie wel of niet omkeerbaar is, en of je dus nog zwanger kunt worden na een sterilisatie.

Kort gezegd is een sterilisatie een operatie die ervoor zorgt dat je niet meer zwanger kan raken. Als jij zwanger raakt, dan houdt dat in dat er een eicel uit één van je eierstokken is vrijgekomen. Die eicel is dan vervolgens bevrucht door een zaadcel, en die groeit vervolgens uit tot een baby. Een sterilisatie zorgt ervoor dat dit niet meer kan gebeuren.

Dit gebeurt doordat de toegang tot de eileiders wordt weggenomen. Dit houdt concreet in dat de eileiders ofwel worden dichtgemaakt, danwel geheel worden verwijderd. Dat dichtmaken kan door er een klemmetje of ringetje omheen te doen, maar ook door de eileiders dicht te branden. Er is dan geen weg meer voor eileiders naar de baarmoeder, en dus ook geen weg meer voor zaadcellen om die eicellen te bereiken. Zwangerschap is dan niet meer mogelijk.

Zoals ik eerder al even zei, is een sterilisatie een operatie. Dit moet dus worden uitgevoerd door een chirurg in het ziekenhuis. Het is gelukkig een vrij simpele operatie, die meestal geen ingrijpende gevolgen heeft (buiten het feit dat je dus niet meer zwanger kunt worden). De operatie duurt ongeveer een halfuurtje, en vaak kun je dezelfde dag alweer naar huis. Na 10 dagen zul je nog een keer moeten terugkomen voor het verwijderen van de hechtingen.

Wat zijn de gevolgen van een sterilisatie?

Zoals ik eerder al zei, is een sterilisatie in de basis een operatie om niet meer zwanger te worden. Dat is dan ook het belangrijkste gevolg van deze operatie, en dit effect treedt meteen na de operatie in. Overigens is er wel een heel kleine kans dat je na een sterilisatie toch nog zwanger wordt. Zoiets gebeurt bij (slechts) 5 op de 1000 vrouwen. Erg veel is dat niet; anticonceptiemiddelen hebben een veel hogere faalkans.

Daarnaast is een sterilisatie een chirurgische ingreep, en daar kunnen natuurlijk complicaties bij komen kijken. De meeste vrouwen hebben de paar dagen na een sterilisatie last van buikpijn, of ze voelen zich opgeblazen. Dat is volledig normaal. Wat niet normaal is, maar soms wel kan gebeuren, is een bloeding of ontsteking die na de operatie komt opzetten.

Waar een sterilisatie niets aan verandert, is je hormoonhuishouding. Dit houdt ook in dat je nog steeds ongesteld wordt. Ook zul je op een bepaald moment de overgang ingaan.

Overigens kan anticonceptie nog steeds worden gebruikt. Dat zal dan niet meer zijn om te voorkomen dat je zwanger wordt, maar sommige anticonceptie kun je ook slikken vanwege onregelmatige ongesteldheid of overmatig bloedverlies tijdens ongesteldheid. Als je hier last van hebt, verandert je sterilisatie daar meestal niets aan.

Kan ik ooit nog zwanger worden na een sterilisatie?

Als je al het voorgaande zo hebt gelezen, dan zul je waarschijnlijk de indruk hebben gekregen dat sterilisatie een permanente oplossing is als je niet zwanger wilt worden. Dit klopt. In de meeste gevallen is een sterilisatie niet om te keren. Wanneer je kiest voor een sterilisatie, zal je dus waarschijnlijk nooit meer zwanger worden.

Hier moet ik nog wel aan toevoegen dat het uitmaakt op welke manier je gesteriliseerd bent. Als je eileiders zijn verwijderd, dan is het natuurlijk absoluut geen kans dat dit nog kan worden teruggedraaid. Ook bij dicht gebrande eileiders is dit bijna nooit mogelijk. Als er echter gebruik is gemaakt van een klemmetje of ringetje, is er een kans dat omkering van de sterilisatie mogelijk is.

Ook in dat geval is je kans echter heel klein. Als je kiest voor een sterilisatie, kun je daarom maar beter heel erg zeker weten dat je nooit meer een kind wilt. Als er ook maar een klein beetje twijfel bestaat, dan raad ik je aan om een andere oplossing te zoeken. Wat die andere mogelijke oplossingen dan zijn, daar zal het volgende deel van dit artikel over gaan.

Ook hier wil ik trouwens nog even vermelden dat er een heel kleine kans is dat je toch nog zwanger wordt na een sterilisatie. Zoals ik eerder al noemde, gebeurt dit slechts bij 5 op de 1000 vrouwen. Die kans is dus minimaal.

Wat zijn minder ingrijpende manieren om zwangerschap te voorkomen? 3 alternatieven

Misschien ben je er na het lezen van dit artikel wel achter gekomen dat sterilisatie voor jou niet de juiste optie is, omdat je toch niet helemaal zeker weet of je niet ooit nog een kindje wil. Gelukkig voor jou betekent dat niet dat je weer met de pil of condooms in de weer moet. Er zijn namelijk drie alternatieven om ervoor te zorgen dat je niet zwanger wordt:

Ik wil er wel even van tevoren bij zeggen dat het gaat om middelen die knoeien met je hormoonhuishouding. Over het algemeen zullen ze goed werken, maar er kunnen bijwerkingen optreden bij het gebruik van deze middelen. Die bijwerkingen kun je vinden door er met jouw huisarts over te praten en via folders of het internet informatie over te lezen. Het zijn er te veel om in dit artikel beknopt op te noemen.

Overigens zijn er ook een hoop vrouwen die bijna geen last hebben van bijwerkingen, dus ik raad je aan om meerdere vormen van anticonceptie uit te proberen als je niet meteen de juiste te pakken hebt.

Alternatief 1: De prikpil

Zoals de naam al doet vermoeden, is de prikpil een vorm van anticonceptie die door middel van een injectie wordt toegediend. De prikpil bevindt zich in je bovenarm, in je bil of onder je huid. De prikpil zorgt ervoor dat er geen eisprong plaatsvindt, en dat er door het slijm van je baarmoederhals minder snel spermacellen door kunnen dringen.

Een voordeel van de prikpil is dat deze 3 maanden (12 weken) blijft werken. Het enige waar je dus nog rekening mee hoeft te houden, is dat je hem zo’n vier keer per jaar moet vervangen. De rest van de tijd hoef je niet na te denken over je anticonceptie, omdat je voor langere tijd beschermd bent. Dat is dus wel even iets anders dan een pil die je iedere dag moet slikken.

Een ander voordeel is dat de prikpil er bij sommige vrouwen voor zorgt dat ze niet meer menstrueren. De maandelijkse periode van bloeden en pijn wordt bij deze vrouwen dus in zijn geheel weggenomen door de prikpil. Dit is natuurlijk ontzettend fijn, maar je kan er niet van uitgaan dat dit bij jou ook zo werkt. Veel vrouwen zullen namelijk gewoon blijven menstrueren na het injecteren van een prikpil. Als je de prikpil echter langer dan 6 maanden gebruikt, heb je wel een hoge kans dat je helemaal stopt met menstrueren.

Een nadeel is dat er geen stopweek is bij de prikpil. Als je je menstruatie wilt uitstellen of verschuiven, dan kun je dat met een gewone pil gewoon doen door deze een tijdje door te slikken. Bij de prikpil kan dit dus niet. Je kan geen invloed uitoefenen op je ongesteldheid, en het kan zelfs zijn dat je ongesteldheid onregelmatiger wordt.

Alternatief 2: Het staafje

Zoals ik net al even zei, is een groot voordeel van de prikpil dat je langere tijd niet hoeft na te denken over je anticonceptie. Dit geldt in nog veel sterkere mate voor het anticonceptiestaafje. Zo’n staafje beschermt maar liefst 3 jaar tegen zwangerschap. Elke 10 jaar hoef je dus maar 3 tot 4 keer langs de dokter.

Een staafje wordt aangebracht in je bovenarm, op zo’n manier dat hij onzichtbaar is. Dit staafje geeft vervolgens hormonen af, die in je bloedstroom terechtkomen. Ook hier geldt weer dat sommige vrouwen niet meer menstrueren als ze een staafje laten zetten – maar niet voor alle vrouwen gaat dit op. Hier moet je dus een beetje geluk mee hebben.

Ook het staafje biedt geen mogelijkheden om je menstruatie uit te stellen. Er is niet zoiets als een stopweek, en je kan niet beïnvloeden hoeveel hormonen het staafje in je arm afgeeft, dus je zult moeten afwachten.

Hoewel het hier niet gaat om een injectie, zoals bij de prikpil, is het inbrengen van een staafje wel een procedure die hierop lijkt. Het is een erg eenvoudig proces, waarbij een arts een staafje aanbrengt onder je huid met een naald. De hele procedure duurt ongeveer een halve minuut, en na drie jaar (of eerder, als jij dat wil) moet je terugkomen om hem weer te laten verwijderen en eventueel te vervangen voor een nieuwe.

Alternatief 3: Het spiraaltje

Als je dacht dat 3 jaar bescherming tegen zwangerschap lang was, dan ken je het spiraaltje nog niet. Een spiraaltje (ook wel IUD, afkorting van intra-uterine device) werkt namelijk 5 tot 10 jaar! Hoe lang het precies duurt, hangt af van het specifieke soort spiraaltje dat je kiest. Een spiraaltje wordt aangebracht in je baarmoeder door een arts.

Er zijn twee soorten spiraaltjes: een koperspiraaltje en een hormoonspiraaltje. Het verschil is meteen wel duidelijk: het hormoonspiraaltje werkt door de afgifte van hormonen, het koperspiraaltje niet. Een hormoonspiraal werkt vijf jaar lang, een koperspiraal werkt vijf tot tien jaar.

Een groot voordeel van het spiraaltje is dat het veel minder hormonen afgeeft dan de vorige twee anticonceptiemiddelen die ik heb benoemd (en in het geval van het koperspiraaltje zelfs helemaal geen hormonen). Dit zorgt ervoor dat er meestal minder bijwerkingen aan een spiraaltje kleven dan aan de prikpil of een staafje.

Een spiraaltje kan je menstruatiepatroon veranderen, maar niet stopzetten. Als je een spiraaltje gebruikt, zul je dus ongesteld worden. Ook kun je niets regelen omtrent de timing van je menstruatie, zoals dat met bijvoorbeeld de pil wel kan. De veranderingen in je menstruatie zullen over het algemeen wel een stuk minder heftig zijn dan bij een prikpil of staafje.